Işık Ölçümü

Pozlama (exposure), film ya da kart gibi ışığa duyarlı bir malzemeyi, kontrollü bir şekilde ışıklandırmaktır. Film ya da sayısal kartın tam olarak ihtiyaç duyduğu miktarda ışıklandırılmasına doğru pozlama (correct exposure) denir. Gereğinden az ışıklandırılması durumuna az pozlama (under exposure), gereğinden fazla ışıklandırılmasına fazla pozlama (over exposure) denilir. Çekimdeki sonucu aynen gösteren pozitif (dia, saydam, slide) filmlerden ve sayısal kayıtlardan örnek vermek gerekirse, under exposure fotoğraflar koyu, over exposure fotoğraflar açık çıkacaktır.

Işık ölçümü, ışık ölçer (pozometre) adı verilen, ortamdaki ışığın miktarını, fotoğraf makinesi üzerindeki değerlerle (filmin ışığa duyarlılığı, örtücü hızı ve diyafram değeri) gösteren bir aygıt ya da fotoğraf makinesi bölümüyle yapılır. Bütün ışıkölçerler, siyah ve beyaz arasındaki orta gri değerden ölçüm almak üzere tasarlanmışlardır. Bu nedenle çok hassas ışık ölçümü yapmak isteyen fotoğrafçılar, ışık ölçümlerini %18 ışık yansıtma oranına sahip gri karttan ölçüm yaparak, ışık ölçümündeki yanılma paylarını en aza indirgerler.

Çok koyu ya da çok açık tonlu bir objeden yapılan ışık ölçümü sonunda çekilen fotoğraf hatalı pozlanmış sonuç verecektir. Işık ölçümü yaparken siyah ve beyaz arasındaki orta tona sahip bir objeden yapmak doğru sonuç verecektir.

İki tür ışık ölçümü vardır 
1. Düşen (incident) ışık ölçümü: Işık kaynağından çekimi yapılacak konunun üzerine düşen ışığın ölçülmesi. Sadece el pozometresiyle yapılır ve ışığa duyarlı gözün, düşen ışık ölçümü konumuna getirilmesi gerekmektedir. Işık ölçümü, konunun ışık alan tarafından, pozometrenin fotoğraf makinesinin çekim yapacağı yöne doğru tutulmasıyla yapılır.

2. Yansıyan (reflected) ışık ölçümü: Çekimi yapılacak konunun üzerinden yansıyan ışığın ölçüldüğü ışık ölçüm türüdür. El pozometreleriyle de böyle ölçüm yapılabilir, ancak fotoğraf makinesi içinde yeralan ışıkölçerlerin hepsi bu türdendir. Yansıyan ışık ölçümü kendi arasında üçe ayrılır:
 Merkez ağırlıklı ortalama: Ölçümün ağırlıklı bölümünün, bakaçta görülen görüntünün merkezindeki büyük daireden alındığı ölçüm sistemidir.
 Bölgesel ortalama (matrix): Bakaçta görülen görüntünün en az beş bölgeye ayrıldığı ve her bir bölgeden ayrı ayrı alınan ölçümlerin ortalamasının hesaplandığı ölçüm türüdür. Çoğu durumda iyi sonuç verir, yanılma payı azdır.
 Noktasal (spot) ölçüm: Bakacın merkezindeki çok küçük bir dairenin (makinesine göre görüş açısı 1º ile 10º arasında değişir) içinden alınan ışık ölçüm sistemidir. Işık ölçümü çok küçük bir noktadan alındığı için, doğru tona sahip (%18 yansıtma oranı) bir objeye yöneltildiğinde yanılma şansı yoktur. Bu nedenle en güvenilir ışık ölçüm sistemi olarak anılır.